کرهجنوبی، برندهی دوئل با کرونا
به قلم محمد موسیزاده در حال حاضر بیش ۲ میلیون نفر در بیش از ۲۰۰ کشور جهان درگیر ویروس کووید ۱۹ شدهاند. کشورهای درگیر این بحران، باتوجه به امکانات مالی و درمانی خود، راه های مختلفی را جهت کنترل این بیماری در پیش گرفتند. پس از شیوع کووید ۱۹ در کشور چین، کره جنوبی دومین […]
به قلم محمد موسیزاده
در حال حاضر بیش ۲ میلیون نفر در بیش از ۲۰۰ کشور جهان درگیر ویروس کووید ۱۹ شدهاند. کشورهای درگیر این بحران، باتوجه به امکانات مالی و درمانی خود، راه های مختلفی را جهت کنترل این بیماری در پیش گرفتند. پس از شیوع کووید ۱۹ در کشور چین، کره جنوبی دومین کشوری بود که شیوع این بیماری در آن با شدت زیادی مشاهده گردید. این کشور با وجود مراودات تجاری فراوان با چین توانسته بود از زمان اثبات اولین مورد بیماری در پهنه سرزمینی خود (در ۲۰ ژانویه) به مدت یک ماه تعداد مبتلایان ابن ویروس را کمتر از ۴۰ مورد حفظ نماید ولی به ناگاه شیوع این ویروس از یک مراسم مذهبی آغاز گردید. یک زن مبلغ مسیحی در شهر دگو (که مشکوک به بیماری بود) وارد تجمع مبلغان مسیحی شده و تعداد زیادی را مبتلا میکند و این مبلغان سرآغاز شیوع این بیماری در کشور کره جنوبی میگردند. ظرف کمتر از ۳ هفته تعداد مبتلایان به طرز شدیدی افزایش مییابد و به ۸ هزار نفر میرسد که درنهایت این کشور توانست با اقدامات به موقع و مثال زدنی این بیماری را کنترل کند. اقدامات این کشور را میتوان در چند مورد خلاصه نمود:
- اطلاع رسانی و آموزش مناسب قبل از شیوع: در زمان شیوع این بیماری در چین، دولت کره جنوبی با پیشبینیهای به عمل آمده، خود را برای هر شرایطی آماده نمود. در همین راستا، علاوهبر تجهیز بیمارستانها و ایجاد مراکز قرنطینه، با ساخت و پخش برنامههای آموزشی فراوان سعی در بالابردن سطح اطلاعات جامعه جهت مقابله با این ویروس نمود. دولت این کشور همچنین با ارسال پیامهای متعددی از سوی سفارت کشورهای خارجی به اتباع خارجی مقیم، سعی نمود تا آموزش و اطلاعات ضروری را به همهی افراد حاضر در کره جنوبی انتقال دهد. آموزشهایی درمورد چگونگی شناخت علائم بیماری، چگونگی مواجهه با فرد بیمار، مراکز مسئول بیماری، پروتکلهای تدوین شده و … از جمله برنامههای این کشور جهت بالابردن سطح عمومی اطلاعات جامعه در مورد این بیماری بود. کره جنوبی میزبان کارگران غیرقانونی بیشماری از کشورهایی نظیر ویتنام، کامبوج و … است. دولت این کشور با درک مناسب از این شرایط و ابلاغیههای فراوان اعلام کرد که نه تنها هزینههای درمانی برای کلیه بیمارهای کرونایی رایگان است بلکه درصورتی که فردی به صورت غیرقانونی در این کشور حضور داشته باشد، نیز درصورت اعلام ابتلای خود به این بیماری از کشور اخراج نخواهد شد و دولت تمامی هزینههای او را متقبل خواهد شد. این عوامل سبب شدند تا پنهان کاری در مورد بیماری (حتی بین اتباع غیرقانونی نیز) به حداقل برسد.
- پایش و تست گسترده: پایش به موقع و ایجاد زنجیره بیماری مهمترین اقدام دولت کره جنوبی در زمینه کنترل ویروس بود. این کشور از روز نخست نرمافزارهای مختلفی را جهت ایجاد شفافیت در حوزه بیماری کرونا راهاندازی نمود که عموم مردم میتوانند با استفاده از آنها مراکز شیوع بیماری را رصد نمایند. تمامی بیماران در این کشور با شمارههای منحصر به فرد مشخص می شوند و از زمان مبتلا شدن فرد به بیماری، تمام سوابق رفتوآمد این فرد در سامانه ثبت شده و طی اطلاعرسانی گسترده(مانند ارسال پیام از درگاه USSD، پیامک و ثبت در پایگاههای داده)، از تمامی افرادی که طی مدت چند روزگذشته به آن مناطق رفتوآمد داشتهاند درخواست میشود که جهت انجام تست خود را معرفی نمایند. اهمیت این امر آنجایی بیشتر مشخص میشود که میتوان از این اطلاعات فهمید که هر بیمار، در کدام محل و توسط چه کسی و در چه زمانی آلوده شدهاست و پس از آن میتوان این زنجیره را درمورد بیمار جدید ادامه داد و تمامی افرادی که از طریق این فرد مبتلا شدهاند، پیدا نمود. با انتشار و در دسترس قرار گرفتن این اطلاعات، تمامی افراد از آخرین محلهایی که مبتلایان در روزهای گذشته، در آنجا حضور داشتهاند اطلاع پیدا میکنند و به طور طبیعی تا عادی شدن شرایط (۴ تا ۵ روز) به این مراکز مراجعه نمیکنند. این عملکرد چنان موثر بود که در دوران اوج بیماری نیز حتی یک روز اعلام قرنطینه (و یا فاصلهگذاری اجتماعی) اعلام نشد و تمامی رستورانها و مراکز خرید به صورت تمام وقت مشغول ارائه خدمت بودند و محدودیتها تنها در مورد مراکزی که در آنها بیماری مشاهده شده بود، اعمال میشد.
پایش افراد و مراکز در دوران شروع بیماری به گونهای بود که طی روزهای متوالی بیش از ۲۰۰۰۰ تست در روز ثبت گردید. این تستها تنها محدود به افراد مشکوک نبود بلکه از افراد مرتبط با آنها نیز گرفته میشد. بهطورمثال، اگر فردی مشکوک (نه مبتلا) به بیماری بود، طی تماسی از تمامی افراد در ارتباط با این فرد خواسته میشود تا طی مدتی خود قرنطینگی انجام دهند و در صورت مبتلا بودن فرد مشکوک، از تمامی افراد مرتبط با او نیز تست کرونا گرفته میشود.
- عدم کمبود ماسک، مواد ضد عفونیکننده و مواد غذایی: نکته قابل توجه در دوره بیماری، عدم کمبود مواد ضدعفونیکننده، ماسک و مواد غذایی در این کشور بود. از روز نخست این بیماری تقریباً در تمامی اتوبوسها، خطوط مترو، مراکز خرید، رستورانها و … مواد ضدعفونیکننده قرار داده شد و در مکانهای پرخطرتر مانند بیمارستانها و مراکز خرید علاوه بر استفاده اجباری این مواد، دوربینهای حرارتی جهت پایش افراد قرار داده شد. در این بین با استفاده از سیستم دادهای مناسب، امکان مشاهده آنلاین تعداد ماسکهای موجود در تمامی داروخانههای پیرامون نیز به وجود آمد. با استفاده از این سیستم افراد میتوانستند نزدیکترین محل ارائه ماسک را پیدا نموده و به آنجا مراجعه نمایند. با این وجود دولت جهت تنظیم بازار، امکان تهیه ماسکهای دولتی در داروخانهها را نیز فراهم نمود. افراد با توجه به شماره ملی خود دوبار در هفته امکان خرید ماسکهای ارزان قیمت را پیدا کردند. همچنین امکان ارائه ماسک به دانشجویان و اتباع خارجی از طریق دانشگاهها و یا سامانه های درنظر گرفته شده، پیشبینی شد. کلیه این اقدامات جهت شفافسازی هرچه بیشتر، باعث شد تا مردم از خرید بیش از حد مواد ضروری اجتناب نمایند و کمبودی ناشی از انبار کالاها توسط مردم مشاهده نشود و تنها در دوره کوتاهی قیمت ماسک به دو برابر قیمت قبل خود رسید که پس از دوره اوج شیوع دوباره به نرخ قبل خود بازگشت.
- اعمال محدودیت در مسافرتهای خارجی: کشور کره جنوبی پس از چین دومین کشوری بود که شیوع بیماری در آن مشاهده شد. در زمان شیوع این بیماری (۲۰ فوریه به مدت یک ماه) پروازهای خروجی از این کشور به شدت محدود گردید تا مسافران بیمار از این کشور به دیگر مناطق دنیا منتقل نشوند. این امر وجهه بسیار مثبتی را در مورد کره جنوبی ایجاد نمود. همانطور که مشاهده میشود بیماری از مبدا چین، ایتالیا و ایران به نقاط مختلف دنیا منتقل گردید ولی انتقال بیماری از کشور کره جنوبی به دیگر کشورها بسیار محدود بود. این کشور همچنین پس از مشاهده شیوع بیماری در کشورهای اروپایی، مقررات سختگیرانهای را در مورد ورود مسافران خارجی وضع نمود. اعمال ۱۴ روز قرنطینه خانگی (یا در اماکن درنظر گرفته شده) یکی از آنهاست. افراد پس از ورود به کره جنوبی باید نرمافزاری را بر روی تلفن همراه خود نصب نموده و گزارشی از وضع سلامت خود و همچنین شکست احتمالی قرنطینه توسط خود را گزارش دهند.
- عدم تعطیلی کسبوکارها: یکی دیگر از دستاوردهای دولت کره جنوبی در برخورد با ویروس کرونا، عدم تعطیلی گسترده کسبوکارها حتی به مدت یک روز بود. بر اساس شواهد هیچ کدام از رستورانها، مراکز تجاری، خدمات شهری مانند مترو و اتوبوس، بانکها، مراکز پست و … تعطیل نشدند. بر اساس دستورالعمل اجرایی، تنها دانشگاهها، موزهها، کلیساها و مساجد و برخی دیگر از مراکزی که امکان شیوع بیماری در آنها به شدت وجود داشت، تعطیل گشتند. این تعطیلیها در حالی بود که کارمندان دانشگاه ها طبق معمول همیشه در محل کار خود حاضر گشتند. همانطور که گفته شد تعطیلی گسترده در هیچ یک از اصناف اعمال نشد، با این وجود درصورت مشاهده بیماری در هریک از این مراکز، تعطیلی و پایش افراد حاضر در آنجا به سرعت در دستور کار قرار میگرفت. بهطورمثال، فردی طی دوران بیماری خود به پاساژی (بالغ بر ۱۰۰۰ فروشنده) رفته بود. با اثبات بیماری این فرد، این پاساژ به مدت یک هفته بسته شده و نه تنها از فروشندهها تست به عمل آمد، از کلیه افرادی که اخیراً به آن محل رفته بودند هم خواسته شد تا جهت انجام پروتکلهای مربوطه خود را معرفی نمایند.
در انتها، به نظر بنده ایجاد شفافیت و اطلاعرسانی گسترده مهمترین اقدام دولت کره جنوبی در برخورد با این بیماری بوده است. این کشور حتی یک روز را هم قرنطینه اعلام نکرد و در تمام این مدت رستوران ها، مراکز خرید و … طبق روال معمول به کار خود ادامه دادند و مردم با اطلاع از اینکه بیماری طی روزهای گذشته چه مناطقی را درگیر خود کردهاست، از رفتن به آن نقاط خودداری کردند. از دیدگاه من ایجاد قرنطینه به تنهایی نمیتواند راهکار حذف بیماری از جامعه باشد؛ چراکه این ویروس به شدت تهاجمی است و در صورت ناقل بودن یک فرد، میتواند موجهای دیگری را در کشور ایجاد نماید. ایجاد قرنطینه میتواند از شیوع هرچه بیشتر بیماری جلوگیری نماید و تختهای بیمارستانی را متناسب با تعداد بیماران نماید اما مرحله مهمتر پس از کنترل مرحله اول شیوع، ایجاد زنجیره بیماری است تا بتوان با استفاده از آن بیماران را رصد نمود و جلوی انتشار مجدد آن را گرفت. پس از قرنطینه ۱۴ روزه افراد در منازل خود، میتوان این انتظار را داشت که این بیماری تنها بین خانواده های افراد بیمار منتقل شود و به افراد دیگری منتقل نگردد. سپس با ایجاد ساختارهای مناسب جهت پایش افراد بیمار و همچنین افراد مرتبط، میتوان زنجیره بیماری را شکل داد و روزبهروز بیماری را بیشتر در کنترل خود درآورد.
تحلیل بسیار خوبی بود.